Πρωτοπόρος ακτιβίστρια η μητέρα του Ομπάμα - Ένα νέο ντοκιμαντέρ λέει την ιστορία που δεν είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ - The Independent/ΤΑ ΝΕΑ

ΤΗΕ ΙΝDΕΡΕΝDΕΝΤ , Της Judith Κampfner , Της άρεσε η περιπέτεια
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009

Η μητέρα του Μπαράκ Ομπάμα, η Αν Ντάνχαμ, υπήρξε ακτιβίστρια για την κοινωνική δικαιοσύνη στην Ινδονησία. Μόλις τώρα όμως αναδεικνύεται η δράση της.

«Ό,τι καλύτερο υπάρχει σε μένα, το οφείλω σ΄ αυτήν» παραδέχεται ο 44ος πρόεδρος των ΗΠΑ στη δεύτερη έκδοση των απομνημονευμάτων του, με τίτλο «Όνειρα από τον πατέρα μου». Όμως η Ντάνχαμ δεν ήταν παρά μια υποσημείωση στην εντυπωσιακή ιστορία της ζωής του. Στον πρόλογο, ο Ομπάμα γράφει: «Ταξίδεψε τον κόσμο, δουλεύοντας σε μακρινά χωριά, βοηθώντας γυναίκες να αγοράσουν μια ραπτομηχανή ή μια αγελάδα για γάλα ή να εκπαιδευτούν σε κάτι που θα μπορούσε να τους δώσει ένα έρεισμα στην οικονομία του κόσμου». Επιλέγει όμως να υπογραμμίσει την ονειροπόληση ως χαρακτηριστικό της: «Είχε φίλους από ψηλά και από χαμηλά, έκανε μακρινούς περιπάτους, ατένιζε το φεγγάρι και γύριζε τις τοπικές αγορές για να βρει κάτι ασήμαντο, ένα μαντίλι ή μια σκαλισμένη πέτρα που θα την έκανε να γελάσει, θα ευχαριστούσε το μάτι της». Μοιάζει να υπαινίσσεται μια επιπολαιότητα, δίνει την εντύπωση ότι η μητέρα του ήταν μια χίπισσα.

Η κληρονομιά της
Αυτό που ο Ομπάμα παραλείπει είναι το γεγονός ότι η Αν Ντάνχαμ ήταν μια οικονομική ανθρωπολόγος και επί 30 χρόνια είχε αφιερωθεί στη μελέτη της κατάστασης των αγροτών στην Ινδονησία. Είχε αναλάβει την εφαρμογή προγραμμάτων του Ιδρύματος Φορντ, της αμερικανικής Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης (USΑΙD) και της Ασιατικής Τράπεζας Ανάπτυξης, στο πλαίσιο των οποίων χορηγούσε μικρά δάνεια στους αγρότες και έγινε έτσι μια πρωτοπόρος των μικροπιστώσεων.

Η κληρονομιά τής Ντάνχαμ ως επιστήμονα και ως μητέρας θα προβληθεί ευρύτερα αργότερα φέτος, όταν η διδακτορική διατριβή της, η οποία χρειάστηκε 14 χρόνια για να ολοκληρωθεί, θα δημοσιευτεί από τις Εκδόσεις του Πανεπιστημίου Ντιουκ (Duke University Ρress). «Δούλευε περισσότερο από οποιονδήποτε έχω συναντήσει», λέει η Άλις Ντιούι, η οποία επέβλεψε το διδακτορικό της. «Όταν κατέβαινε για πρωινό, είχε ήδη δουλέψει ένα τετράωρο». Τον ερχόμενο χρόνο αρχίζει επίσης η παραγωγή μιας ταινίας μεγάλου μήκους για τη ζωή της με τίτλο «Στάνλεϊ Αν Ντάνχαμ: Ένα πολύ γενναιόδωρο πνεύμα».

Όμως η Ντάνχαμ δεν ήταν μόνον ακαδημαϊκός. Στην Ινδονησία υποστήριζε ριζοσπαστικές οργανώσεις που ήταν αντίθετες στη στρατιωτική δικτατορία. Ήταν ακτιβίστρια, της άρεσε η περιπέτεια, υποστήριζε τις παραδοσιακές τέχνες και την παραδοσιακή κουλτούρα, δίδασκε και εργαζόταν για την ανάπτυξη. «Ήταν μια πρωτοπόρος», λέει ο Άντι Σασόνο, πρόεδρος του Συνεταιριστικού Συμβουλίου της Ινδονησίας. «Ήταν ένα orang besar (σπουδαίο πρόσωπο). Στα βιβλία και στις ομιλίες του Ομπάμα βλέπω την ίδια ευαισθησία, το ίδιο ενδιαφέρον για τον απλό άνθρωπο και για τη δικαιοσύνη».

«Είχε μεγάλα όνειρα για τον Μπαράκ», θυμάται η Κέι Ικραναγκάρα, μια αμερικανίδα ανθρωπολόγος που είχε παντρευτεί Ινδονήσιο, όπως και η Ντάνχαμ. «Έλεγε πως όποιος δεν εργάζεται σκληρά, δεν του αξίζει να προχωράει. Είχε παραδοσιακές αξίες και μισούσε την υποκρισία». Οι πολιτιστικοί ήρωές της ήταν ο Γκάντι και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Το ραδιοφωνικό ντοκιμαντέρ της Τζούντιθ Κάμπφνερ για την Αν Ντάνχαμ με τίτλο «Όνειρα από τη μητέρα μου» μεταδόθηκε χθες από το World Service του ΒΒC.